Herstelbaarheidsindex komt eraan

Herstelbaarheidsindex komt eraan

Bijna helft Belgen weet niet waar ze kapot toestel kunnen laten herstellen

Repair&Share bundelt meer dan 1.200 elektroherstellers en pleit voor herstelfonds

Waar laat je een kapotte vaatwasser of wasmachine herstellen? Voor 44% van de Belgen is dat een groot vraagteken. Uit een bevraging van vzw Repair&Share bij ruim 1.000 Belgen blijkt dat bijna de helft geen herstelopties kent in z’n buurt. Ook het vertrouwen in laagdrempelige hersteldiensten blijkt beperkt. Nochtans komt de herstelbaarheidsindex eraan: een maatregel die consumenten en producenten moet stimuleren defecte toestellen te repareren in plaats van te vervangen. Repair&Share bundelt daarom op herstelmij.be meer dan 1.200 elektro-reparateurs en tips. Om herstel nog verder aan te moedigen pleit de organisatie voor de invoering van een herstelfonds.

Een lekkende koelkast, een stofzuiger die het vuil laat liggen of een wasmachine die weigert af te pompen: alleen al in België belandt elk jaar zo’n 120.000 ton huishoudelijk elektro bij het afval – dat is bijna twaalf keer het gewicht van de Eiffeltoren. Recupel haalt ongeveer de helft van alle toestellen die op de markt komen op voor recyclage. Zo’n 7 miljoen kilo krijgt onder meer via kringloopwinkels en hergebruikcentra een tweede leven. Toch blijft het herstelpotentieel vandaag nog onderbenut.

Herstel mij

Belgen staan wel open voor herstel, maar botsen in de praktijk op heel wat drempels. Zo blijkt uit een bevraging van milieuorganisatie Repair&Share, hét expertisecentrum rond herstel van producten, dat 75% bereid is om toestellen te laten herstellen. Binnen de garantie is dat eenvoudig, maar eens die periode voorbij is, staan consumenten er vaak alleen voor: zelf een hersteller zoeken, onduidelijke kosten inschatten en het risico lopen dat het toestel niet meer te redden valt. Een nieuw toestel kopen lijkt dan al snel de makkelijkste oplossing.

Rosalie Heens, coördinator bij Repair&Share: “Het is duidelijk dat mensen hun weg nog niet vinden in het huidige aanbod. 44% van de Belgen weet niet waar ze terecht kunnen met een defect toestel, en 41% denkt dat de meeste toestellen moeilijk te herstellen zijn. Ze hebben geen idee van de kostprijs en twijfelen ook aan de kwaliteit van herstellingen. Het meeste vertrouwen gaat naar retailers en fabrikanten (25%) en zelfstandige herstellers (20%). Alternatieven zoals Repair Cafés en de hersteldienst van de Kringwinkel zijn minder bekend en genieten ook minder vertrouwen – terwijl ook zij kwaliteitsvolle én betaalbare herstellingen aanbieden. In Repair Cafés helpen deskundige vrijwilligers mensen om hun kapotte spullen te herstellen. Een laagdrempelige aanpak dus, die repareren ook leuk en sociaal maakt.”

Om consumenten nog meer wegwijs te maken bundelt Repair&Share op het platform herstelmij.be meer dan 1.200 elektro-herstellers in België, van zelfstandige elektrotechniekers tot Repair Cafés en kringloopwinkels. Op de website vind je ook info terug over hoe je je apparaat langer kan laten meegaan. 

Index als eerste stap

Want vanaf 2 mei wil de overheid het tij keren via de herstelbaarheidsindex, een nieuwe maatregel die België als tweede land in Europa – na Frankrijk – invoert. Producenten van onder meer vaatwassers, stofzuigers, laptops, grasmaaiers en hogedrukreinigers zijn vanaf dan verplicht zo’n index te vermelden bij hun producten. Die score van 1 tot 10 geeft aan hoe makkelijk een toestel te herstellen is: van de beschikbaarheid van onderdelen tot de levertijd ervan en de kostprijs van een herstelling.

Rosalie Heens: “De herstelbaarheidsindex is een belangrijke stap richting extra sensibilisering. Door te herstellen verlengen we de levensduur van producten, waardoor de aankoop van nieuwe toestellen uitgesteld kan worden én de afvalberg op termijn verkleint. De score kan ervoor zorgen dat consumenten bewustere keuzes maken en het zet druk op producenten om herstelvriendelijker te ontwerpen. We vinden het wel cruciaal dat er een extern controlesysteem wordt opgezet om de betrouwbaarheid van de scores – die de fabrikanten zich vandaag zelf toekennen – te garanderen.”

Herstelbonus en label

Om van herstel een logische reflex te maken, zijn er naast de herstelbaarheidsindex nog extra maatregelen nodig volgens Repair&Share. De organisatie pleit voor financiële maatregelen die herstel goedkoper maken, zoals de repair-bonussen in Frankrijk, een systeem waarbij producenten herstellingen deels financieren. 

Rosalie Heens: “Uit onze bevraging blijkt dat Belgen bereid zijn tot een derde van de aankoopprijs te besteden aan een herstel. Een herstelfonds zoals in Frankrijk verlaagt de drempel, ook voor mensen met een beperkt budget. Want herstellen mag zeker geen luxe zijn. Daarnaast blijkt vertrouwen ook cruciaal: 59% van de Belgen zou meer vertrouwen hebben in herstellingen als herstellers een kwaliteitslabel zouden dragen. Een erkend label geeft consumenten houvast én ondersteunt de professionalisering van de sector. Als we van herstel de norm willen maken, moeten we het kortom betrouwbaar, toegankelijk én betaalbaar maken.”