Beleidsaanbevelingen repareren
Op deze pagina vind je een overzicht van alle beleidsaanbevelingen die Repair&Share de afgelopen jaren formuleerde voor overheden. Hier tonen we de belangrijkste richtinggevende voorstellen rond reparatie, circulaire economie en herstelling van producten. Deze aanbevelingen zijn gebaseerd op onderzoek, samenwerkingen en concrete projecten, met als doel beleid te stimuleren dat reparatie toegankelijker, duurzamer en economisch haalbaarder maakt.
Input Europese Circular Economy Act – 2025
In de aanloop naar de nieuwe Circular Economy Act die de Europese Commissie in 2026 wil invoeren, lanceerde de Commissie een ‘call for evidence’: een consultatieronde met het doel input te verzamelen van organisaties, bedrijven, burgers en experts. De Commissie neemt die input vervolgens mee in de uiteindelijke impactanalyse en in de keuze van beleidsopties.
We vinden we het belangrijk om onze inzichten en ervaringen te delen. Zeker omdat we merken dat de eerste omschrijving van de Act de hogere R-strategieën, met name Repair, Refurbishing en Reuse, sterk onderbelicht blijven.
Samen met onze Europese partners uit het E6-project diende Repair&Share daarom een position paper in. Daarin verwelkomen we de ambitie van de EU om circulariteit te versnellen, maar waarschuwen we dat het beleid breder moet kijken dan recyclage. Zonder maatregelen die preventie, hergebruik en herstel stimuleren, riskeren we dat de circulaire transitie vertraagt in plaats van vooruitgaat. In onze reactie roepen we de Commissie op om te focussen op vijf prioriteiten:
Roadmap voor meer elektro-herstel – 2025
In het Living Lab ‘Herstel Eerst‘ onderzochten we hoe we de circulaire economie in Vlaanderen kunnen versterken door kapotte elektr(on)ische apparaten eerst te repareren en te hergebruiken, in plaats van ze onmiddellijk te recycleren. Op deze pagina tonen we een overzicht van de resultaten en ervaringen uit het project, en tekenen we een roadmap uit om elektroherstel in Vlaanderen verder uit te bouwen in de toekomst.
Wij stellen ons een toekomst voor waar herstellen niet de uitzondering is, maar de norm. Om dat te bereiken, willen we elke stap in de waardeketen versterken, van ontwerp en onderdelen tot bedrijfsmodellen en burgers die kiezen voor herstel. Met sterk beleid en concrete acties bouwen we samen aan oplossingen die van circulariteit een evidentie maken.
Online Repair Platform met maximale impact en relevantie – 2025
Met de recent goedgekeurde Europese Right to Repair Directive (2024/1799) wil Europa de circulaire economie bevorderen en ervoor zorgen dat burgers hun kapotte producten vaker laten herstellen in plaats van weg te gooien. De richtlijn voorziet onder andere in de creatie van een Europees Online Repair Platform (ORP) waar burgers eenvoudig en gratis herstellers van consumentengoederen kunnen opzoeken en contacteren.
Als consortium van organisaties die de hersteleconomie in België stimuleren, en die door verschillende Europese projecten al ervaring hebben met het bouwen van een online repair platform (ORP), willen we de Belgische overheid twee aanbevelingen overmaken om ervoor te zorgen dat het Belgisch ORP effectief tot meer reparaties leidt:
- Neem in het Belgische ORP niet alleen door fabrikanten erkende herstellers op, maar ook onafhankelijke herstellers, Repair Cafés, refurbishers en hergebruikoperatoren. Dit versterkt de concurrentie tussen hersteldiensten, maakt reparatie toegankelijker voor meer burgers en zorgt dat een breder scala van producten gerepareerd kan worden.
- Creëer een Belgisch ORP gebaseerd op de reeds bestaande data tools. Dit maakt het mogelijk om op een kosten- en tijdefficiënte manier een platform te creëren dat maximaal afgestemd is op de behoeften van Belgische burgers, herstellers en circulaire beleidsdoelen.
Repair Fonds als hefboom voor circulaire economie – 2024
Een Repair Fonds invoeren kan een essentiële hefboom zijn voor de Europese verplichtingen met betrekking tot repareren en de Vlaamse en federale plannen voor klimaat, omgeving en circulaire economie.
Hoe werkt zo’n Repair Fonds?
Burgers die naar een hersteller gaan die bij het fonds is aangesloten, krijgen een aanzienlijke korting op hun factuur. Het fonds betaalt vervolgens de herstellers de gegeven korting terug. Om bij het fonds te kunnen aansluiten moeten herstellers aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. De financiering van het fonds gebeurt door de UPV-organisaties van de verschillende productcategorieën waarop het fonds van toepassing is. Het bedrag dat de UPV-organisaties in het fonds moeten storten kan berekend worden op basis van de hoeveelheid producten die op de markt komen, de gemiddelde herstelkosten per productcategorie en het na te streven aantal herstellingen per jaar.
Zes aanbevelingen voor meer textielherstel – 2024
De kledingindustrie heeft een enorme impact op het milieu en klimaat. Dat komt onder andere doordat deze industrie nog erg lineair georganiseerd is, gericht op snelle consumptie. Kleding langer in gebruik houden door ze goed te verzorgen en te (laten) herstellen als ze stuk gaat, kan deze trend keren.
Daarom liet Repair&Share in 2024 een onderzoek uitvoeren naar de staat van de textielherstelsector in Vlaanderen en de barrières en kansen die textielherstellers ervaren. Het onderzoek werd uitgevoerd door Isabelle Vanhoutte in het kader van het project Van Naald tot Draad, met steun van de Vlaamse Overheid – Departement Omgeving. Op basis van het onderzoek formuleert Repair&Share zes aanbevelingen aan modelabels en kledingwinkels, onderwijs- en opleidingsinstellingen en beleidsmakers. Om de transitie naar een circulaire modeindustrie te versnellen, is het belangrijk dat deze stakeholders de krachten bundelen.
Een uitgebreidere versie is terug te vinden in het onderzoeksrapport Textielherstel in Vlaanderen.
Dossier Repair-Score – 2021
De federale regering heeft een Actieplan goedgekeurd met 25 maatregelen ter verwezenlijking van de circulaire economie. Het opnemen van een repair-score is een van de voorgestelde maatregelen en moet ervoor zorgen dat een label in één oogopslag duidelijk maakt hoe goed een product te repareren is. Een dergelijke score op toestellen stimuleert zowel consumenten als producenten om voor herstelbare producten te kiezen en zet fabrikanten aan tot meer ecologisch ontwerp.
In onze meest recente nota naar beleidsmakers verwelkomen we dat de federale regering ons voorstel meeneemt om alvast voor een aantal elektrische toestellen een repair-score in te voeren in België. Verder, willen we ook de aandachtspunten benadrukken waarmee beleidsmakers rekening moeten houden voor een betrouwbare en effectieve score. We baseren ons hiervoor op onze analyse van het systeem dat momenteel van toepassing is in Frankrijk.
- In een eerdere nota (2020) onderstreepten we reeds het belang en de voordelen van de repair-score.
- Deze maatregel is geïnspireerd op Frankrijk waar sinds vorig jaar een dergelijke score al werd ingevoerd.
Repair zkt Beleid – Hefbomen voor de repair-economie – 2022
In deze nota doen Repair&Share en Herw!n beleidsvoorstellen om de herstelsector op een structurele manier te versterken. De nota bevat voorstellen om van herstel een rendabele economische activiteit te maken, om repair te stimuleren via de UPV en om opleiding en tewerkstelling van herstellers te versterken. De beleidsvoorstellen zijn gebaseerd op knelpunten en kansen die kwamen bloot te liggen tijdens het project Repair zkt Hub 2021-2022.
De hersteller maakt alles weer goed. Hoe blazen we de herstelsector nieuw leven in? – 2021
Beleidsaanbevelingen bij de campagne Recht op Repareren 2021
In 2020 voerde Repair&Share een bevraging uit bij professionele herstellers van kleine elektrische huishoudteostellen in Vlaanderen. Doel was om zicht te krijgen op de hefbomen en drempels die professionele herstellers in Vlaanderen ervaren. Als belangrijkste drempel kwam naar voren dat herstelwerk vandaag niet langer economisch rendabel is. Daarnaast is het voor herstellers vaak moeilijk om de nodige reserveonderdelen en informatie van fabrikanten te krijgen.
Voor de campagne Recht op Repareren van oktober 2021 vertaalden we dit onderzoek in beleidsaanbevelingen om de Belgische herstelsector nieuw leven in te blazen. De focus ligt op economische maatregelen zoals een reparatiefonds, repaircheques, BTW- en loonlastenverlaging, tewerkstellings- en opleidingsprogramma’s, verlaging van wisselstukkenprijzen.
- Repair&Share maakte in maart 2021 ook een synthese van de onderzoeksresultaten gekoppeld aan bredere beleidsaanbevelingen over onder meer de kostprijs van herstellingen, de beschikbaarheid van wisselstukken, het sensibiliseren van consumenten en de inspraak van professionele herstellers in het beleid rond circulaire economie.
Ook beschikbaar in het Engels:
Click on the following links to read the English version of our policy proposals for the Belgian Right to Repair Campaign of October 2021, the English version of the survey report and the English version of the summary report with policy recommendations.
Politici, fabrikanten en winkeliers, maak het echt repareerbaar! – 2020
Beleidsaanbevelingen bij de campagne Recht op Repareren 2020
Iedereen heeft recht op producten die lang meegaan en repareerbaar zijn. Dat is vandaag allesbehalve evident. Onze spullen gaan steeds minder lang mee. En als ze kapot gaan, zijn ze ook nog eens moeilijk te herstellen: onderdelen zitten vastgelijmd, wisselstukken ontbreken, er zijn geen herstellers in de buurt … Met de campagne Recht op Repareren, gelanceerd in 2020, vragen we politici op het Europese, het federale en het regionale bestuursniveau om daar mee verandering in te brengen. Repareren is goed voor het milieu, gaat overconsumptie tegen en zorgt voor lokale jobs.
Onze aanbevelingen:
1. Verlengen van de wettelijke garantie
2. Beschikbaar maken van herstelinformatie
3. Beschikbaar maken van wisselstukken
4. Een Belgisch register van herstellers
5. Herstellen goedkoper maken
Dossier nationaal register van herstellers – 2021
We maakten ook een apart dossier over het nationaal register van herstellers:
- standpunt van Repair&Share over het opstellen van een nationaal register van herstellers
- nota voor de Belgische Federatie van Elektriciteit en Electronica Branches (F.E.E.)