26 nov Europa houdt dan toch vast aan haar ambities voor herstelbare toestellen
Met de publicatie van de Ecodesign Regulation begin 2019 vierde de Europese Recht op Repareren beweging een kleine overwinning. Met deze regelgeving nam Europa een belangrijke eerste horde om toestellen makkelijker repareerbaar te maken. De Ecodesign Regulation is van toepassing op een aantal grotere toestellen zoals koelkasten, wasmachines en televisies. Maar de Europese Commissie verklaarde dat het haar ambitie was om gelijkaardige regels te maken voor kleine huishoudtoestellen, laptops en smartphones. Daarnaast zou ze ervoor zorgen dat het voor consumenten makkelijker zou worden om duurzame keuzes te maken. En ze zou de strijd aanbinden met praktijken die de vroegtijdige veroudering van toestellen veroorzaken.
De voorbije weken zagen we bij de conservatieve en liberale Europese partijen echter stemmen opgaan om die ambities te verlagen. En zelfs om een aantal onderdelen van de Ecodesign Regulation terug in te trekken. Het gevecht wordt op verschillende fronten gevoerd.
Amendementen op de Ecodesign Regulation
Op 10 november 2020 stemde de Europese Commissie over amendementen op de Ecodesign Regulation. Dat zijn voorstellen om bepaalde onderdelen van de Ecodesign Regulation te wijzigen. Sommige van die amendementen probeerden de verplichte herstelbaarheid van toestellen onderuit te halen. Zo waren er voorstellen om in de Ecodesign Regulation voortaan een uitzondering te voorzien voor de schermen, batterijen en laders van televisietoestellen. Samen met Right to Repair Europe riep Repair&Share de Commissieleden op om deze amendementen niet te aanvaarden.
Rapport van de Commissie Interne Markt en Consumentenbescherming
In oktober en november 2020 zagen we hetzelfde gebeuren in de Commissie Interne Markt en Consumentenbescherming van het Europees Parlement. Daar werd gestemd over een rapport dat maatregelen voorstelt om de Europese markt duurzamer te maken en consumenten meer mogelijkheden te geven om duurzame keuzes te maken. Het rapport bevat heel wat goede voorstellen, zoals een verplicht label dat aangeeft hoe lang je mag verwachten dat een product zal meegaan en hoe makkelijk het te repareren is, het verlengen van de wettelijke garantie, het verplicht voorzien van software updates gedurende 5 jaar, het verbieden van praktijken die herstellen onmogelijk maken of van updates die toestellen sterk vertragen,…
Maar ook hier dienden de ECR, EVP en Renew amendementen in om het rapport af te zwakken. Ze willen bijvoorbeeld geen verplichte labels die de levensduur en herstelbaarheid van toestellen vermelden. En ook het verbieden van updates die een toestel vertragen of van praktijken die herstel van toestellen verhinderen, vinden ze een brug te ver. Zij willen deze voorstellen uit het rapport halen. Daarmee zetten ze de belangen van producenten en big tech bedrijven boven die van de Europese burgers. In een recente Europese opiniepeiling hadden die burgers nochtans duidelijk aangegeven dat zij willen dat ICT-toestellen zoals smartphones makkelijker herstelbaar worden. De finale stemming van dit rapport vindt plaats op 25 november 2020.
Moment van de waarheid
De voorbije weken contacteerde Repair&Share de Belgische afgevaardigden van deze politieke partijen met de vraag om geen amendementen aan te nemen die de ambities afzwakken. De uitslag van de bovenvermelde stemmingen is nog niet bekend. We wachten vol spanning af wat de uitslag wordt. Die zal immers duidelijk maken hoe sterk de invloed van de industriële lobby is en hoe menens het Europa is met haar duurzame ambities.
Update 26 november: goed nieuws!
Bij beide stemmingen werd telkens gekozen om te afzwakkingen niet goed te keuren en trouw te blijven aan de oorspronkelijke ambities. In de Ecodesign Regulation zal geen uitzondering gemaakt worden voor de batterijen en laders van televisietoestellen. Die moeten dus repareerbaar blijven. En het Europees Parlement maakte via de stemming in de Commissie Interne Markt en Consumentenzaken de weg vrij om verplichte duurzaamheids- en herstelbaarheidslabels in te voeren en om niet enkel de meest flagrante gevallen van vroegtijdige veroudering aan te pakken, maar ook praktijken als het stoppen van software-ondersteuning of het onmogelijk maken van herstel.
De stemming bij de Commissie Interne Markt en Consumentenbescherming was wel erg spannend: er waren slechts 2 stemmen verschil. Dat toont dat de verdeeldheid binnen het Europese Parlement groot is en dat we met de Recht op Repareren beweging heel alert zullen moeten blijven en indien nodig opnieuw druk zetten.