21 jan Wegwerp e-bikes? Het probleem van onherstelbare accu’s
Orgineel artikel R2R Europe
Men zou kunnen denken dat fietsen de ideale producten zijn als het om repareerbaarheid gaat. Helaas lijkt het erop dat ook fietsen het slachtoffer zijn van de gangbare uitdrukking: “Ze maken ze niet meer zoals vroeger”.
Dit is althans wat een campagne in de VS vorige week beweerde, toen fietsmonteurs fabrikanten opriepen te stoppen met de productie van “budgetfietsen die gemaakt zijn om kapot te gaan“. Volgens de campagne gaan sommige fietsen niet meer dan 90 uur mee, waarbij essentiële onderdelen zoals frames en wiellagers letterlijk uit elkaar vallen.
Niet alleen de onherstelbare budgetfietsen vormen een probleem. De snel groeiende markt van e-bikes stelt ons voor een ander dilemma inzake repareerbaarheid: is het beter om de accu’s van e-bikes te vervangen of te repareren? En wat kunnen fietsers doen als er geen vervangende accu’s beschikbaar zijn?
De accu’s van e-bikes zijn het duurste onderdeel van elektrische fietsen. Batterijen kosten tussen 300 en meer dan 1000 euro en kunnen tot 50% van de totale kosten uitmaken. Toch zijn batterijen uiteindelijk verbruiksgoederen en moeten, afhankelijk van het gebruik, om de 2 tot 7 jaar worden vervangen als het vermogen begint af te nemen.
Batterijpakketten van elektrische fietsen bestaan uit batterijcellen, een omhulsel en een batterijbeheersysteem. Terwijl de batterijcellen een standaardformaat hebben (18650 is het populairst), zijn de batterijpakketten en het beheersysteem op maat gemaakt voor fabrikanten en soms voor specifieke fietsmodellen – wat een obstakel kan zijn voor reparatie en vervanging.
Een groeiend aantal kleine bedrijven in Europa biedt reparatie- en opknapdiensten voor batterijen aan. Daurema in Brussel is een voorbeeld: hun diensten omvatten het vervangen van gebruikte cellen door nieuwe, of de vervanging van kleine onderdelen die bijvoorbeeld door water zijn beschadigd.
De kosten voor het herstellen van een batterij zijn meestal slechts een fractie van de kosten voor de vervanging van het volledige pakket.
Ondertussen debatteren de Europese wetgevers over de toekomstige EU regelgeving voor batterijen. Hoewel de nadruk vooral ligt op batterijen voor elektrische auto’s, staan ook e-bikes op de agenda. Een van de discussiepunten is of er minimumvereisten moeten komen inzake reparatie en vervangbaarheid van batterijen voor “lichte vervoermiddelen”, waaronder e-bikes en scooters.
Dit kan de reparatie en het opknappen van accu’s vereenvoudigen, bijvoorbeeld door eisen te stellen voor batterijen zodat ze gemakkelijker te onderhouden zijn, door reserveonderdelen beschikbaar te stellen of door te voorkomen dat gebruik wordt gemaakt van software die ervoor kan zorgen dat gerepareerde accu’s niet meer werken.
De brancheorganisatie van fietsfabrikanten, CONEBI, publiceerde onlangs een standpunt waarin zij beweren dat het repareren van batterijen niet veilig is, zelfs niet voor onafhankelijke vakmensen. Zij stellen dat door het gebrek van een certificatieproces de veiligheid van gerepareerde batterijen niet kan worden gegarandeerd. Zij beweren ook dat het repareren van batterijen slechts een beperkt milieuvoordeel oplevert. In het algemeen moedigen zij de mensen aan nieuwe originele batterijen te kopen in plaats van ze te laten herstellen.
De bedrijven die batterijen repareren gaven zelf aan dat de fabrikant in vele gevallen geen batterijen meer aanbiedt, zodat sommige fietsers geen andere keuze hebben dan hun volledige fiets te vervangen. Bovendien kan een defecte batterij te maken hebben met een defecte schakelaar, waarbij het niet nodig is de hele batterij te vervangen. In deze scenario’s kan het repareren van de batterij zowel middelen, afval als kosten besparen.
Sommige herstellers meldden dat zij klaar zijn voor certificering en dat zij zich aansprakelijk zullen stellen als een door hen gerepareerde batterij problemen vertoont.
Het is hoog tijd voor de industrie om te veranderen en het recht op repareren te omarmen. Naarmate er jaarlijks meer e-bikes worden verkocht en de milieucrisis toeneemt, wordt dit een dringende kwestie voor de consument en de planeet. In de periode 2019-2020 werden in Europa 3 miljoen e-bikes verkocht, wat neerkomt op ongeveer 20% van alle fietsen die op het continent worden verhandeld.
Wat het beleid betreft, is dit een uitgelezen kans voor beleidsmakers om ambitie te tonen. De commissie Milieubeheer van het Europees Parlement zal op 11 februari stemmen over amendementen op de batterijverordening. Ondertussen hebben de regeringen tijdens een recente bijeenkomst van de Europese Raad, onder leiding van het Sloveense voorzitterschap, brede steun gegeven aan de opneming van lichte vervoermiddelen in de verordening.
Voor meer informatie over de batterijenverordening en reparatiekwesties met betrekking tot consumentenelektronica, waaronder e-bikes, verwijzen we graag naar het recente rapport van de Right To Repair-coalitie.
Heeft u problemen gehad met de accu van uw elektrische fiets? De R2R-coalitie nodigt u uit dit formulier in te vullen!